ေျမေအာက္ေရေအာင္းလြာထဲသို႔ေရငန္တိုး၀င္ျခင္းႏွင့္မဟာရန္ကုန္ - အပိုင္း ၂
ေရငန္ (Salt water)၊ လူ၊က်ြဲနြား၊တရိစာၦန္တို႔ မေသာက္သံုးႏွိင္ေသာေရ ျဖစ္ပါသည္။ ေရွ့ေျပးစမ္းသပ္နည္းမွာ ထိုေရကိုလွ်ာျဖင့္ အနဲငယ္တို႔ၾကည့္ပါက လက္ဖခံႏ်ိင္ေလာက္သည့္ ငံေသာအရသာကို ရေပါမည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ပင္လယ္ေရ၊ ဆားငန္ေရတြင္ေပ်ာ္၀င္ေနေသာဓါတ္ဆားပမာဏသည္ လူသတၱ၀ါတို႔၏ ေသြးထဲတြင္ရိွသည့္ ဓါတ္ဆားပမာဏ ထက္ (၃)ဆေက်ာ္ ပိုမ်ားေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ (လူ႔ေသြးထဲတြင္ ေပ်ာ္၀င္ေနေသာဓါတ္ဆား ပမာဏသည္ ပ်မ္းမ်ွအားျဖင့့္ (၇၀၁၂) ၊ပီပီအမ္ (TDS in human blood ranged from 3,028 to 18,480 ppm, the mean value being 7,012 ppm) ျဖစ္ျပီးပင္လယ္ေရ၊ ဆားငန္ေရတြင္ ေပ်ာ္၀င္ေနေသာဓါတ္ဆား ပမာဏသည္(၃၅၀၀၀)၊ပီပီ၊ Seawater typically is very salty (TDS >35,000 ppm) ျဖစ္ပါသည္။
ဓါတ္ဆားေပ်ာ္၀င္မူ႔စုစုေပါင္း Total Dissolved Solid(TDS)။ ။စံႏွန္းသတ္မ်တ္ခ်က္မွာ ေရတြင္ေပ်ာ္၀င္ လ်က္ရိွေသာ ဓါတ္ဆားမ်ား ပါ၀င္မူ႔စုစုေပါင္းကို စမ္းသပ္တိုင္းတာရရိွသည့္ ဓါတ္ပစၥည္း စုစုေပါင္း၏ပမာဏ ျဖစ္သည္။ သတ္မွတ္ခ်က္ထက္ ပိုပါကေသာက္သံုးရာတြင္ အရသာမေကာင္း၊ ငံျပျပစီးထိုင္းထိုင္း ျဖစ္ေနပါမည္။ ေသာက္သံုးရန္မသင့္ပါသည္)။ ပင္လယ္ေရတြင္ ေပ်ာ္၀င္ေနေသာ ဓါတ္ဆားေပ်ာ္၀င္မွဳ့ပမာဏမွာ (၁၅၀၀၀ - ၅၀၀၀၀) ပီပီအမ္ရိွျပီး၊ ေရတက္ေရက်ဆက္စပ္ေနသည့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား၌ ေပ်ာ္၀င္ေနေသာ ဆားဓါတ္ပမာဏ မွာ(၁၅၀၀-၁၅၀၀၀)ပီပီအမ္ရိွ၏။ ေရခ်ိဳေရငံအစပ္၊ ေရတက္ေရက်ရိွသည့္ျမစ္ေခ်ာင္း (လွဳိင္ျမစ္၊ပန္းလွိဳင္ျမစ္၊ပဲခူး ျမစ္စသည့္)မ်ားတြင္ ဆားဓါတ္ပါ၀င္မွဳ့မွာ (၈၀၀-၁၅၀၀) ပီပီအမ္ရိွသည္။ ဒီေရအတက္အက်ရိွသည့္ ျမစ္ေခ်ာင္း မ်ားႏွင့္နီးပါက မိမိ၏စက္ေရတြင္းထဲသို ႔ေရငံတိုး၀င္မွဳ့ရိွမရိွကို ကနဦးေလ့လာသိရိွႏွိင္ပါသည္။
ေျမေအာက္ေရခ်ိဳထဲသို႔ေရငန္တိုး၀င္ျခင္း၊ ေရငန္တိုး၀င္ျခင္းကို ပင္လယ္ႏွင့္နီးေသာ၊ ပင္လယ္ေရ အတက္အက် (ဒီေရအတက္အက်) ရိွသည့္ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားႏွင့္ နီးေသာေျမျပန္႔၊ ေျမ့္လြင္ျပင္ (Plain, Low land Topography) ရိွျမိ့ဳရြာေဒသမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားပါသည္။ ပင္လယ္ေရ၊ ဆားငံေရတိုး၀င္ျခင္းသည္ အဓိက ျပႆနာတရပ္အေနႏွင့္ ကမာၻတ၀ွန္းတြင္ေတြ႔ၾကံဳေနရပါသည္။ အဆိုပါ အရပ္ေဒသမ်ားတြင္ေတြ႔ရသည့္ေျမေအာက္(ေရခ်ိဳ) ေရေအာင္းလြာ(Fresh groundwater aquifer) သည္ ပိတ္ေလွာင္မထားေသာ ေရေအာင္းလြာ (Unconfined Aquifer) မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ ထိုေျမေအာက္(ေရခ်ိဳ)ေရေအာင္းလြာကို ျပန္လည္ျဖည့္တင္းေပး သည့္ေရမွာ မိုးေရသာအဓိကျဖစ္ပါသည္။ ေရငန္ (Saltwater density is about 1.025g/cm3) သည္ေရခ်ိဳ (Freshwater density is about 1.000g/cm3 ) ထက္ သိပ္သည္းဆမ်ားေသာေၾကာင့္ ေရခ်ိဳသည္အစဥ္သျဖင့္ ေရငန္၏အေပၚတြင္ ရိွေနပါသည္။ သဘာ၀အေနအထားအရ၊ ေျမေအာက္(ေရခိ်ဳ)ေရကို္ ေရျဖည့္တင္းေပးသည့္ မိုးေရပမာဏ၊ ထုတ္ယူသံုးစြဲသည့္ ေရပမာဏႏွင့္ ေျမေအာက္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္ရာမွႏွိမ့္ရာအရပ္ျဖစ္ေသာျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားႏွင့္ ပင္လယ္တြင္းသို ႔စီး၀င္မွဳ့ပမာဏတို႔မ်ွေခ် (Recharge and Discharge Balance) ျဖစ္ေနေသာ
အခါ ေျမေအာက္ေရခ်ိဳအလြာသည္ ေအာက္တြင္ရွိေသာ ေရငန္အလြာကို ဖိထားေနႏွိင္ေပသည္။ ထိုသို႔ျဖင့္ ေရငန္တိုး၀င္ျခင္းကိုလည္း ကာကြယ္ထားရာေရာက္ေပသည္။ ထိုအေခ်အေနမွ ေျမေအာက္ေရထုတ္ယူ သံုးစြဲမွဳ့မ်ား ျပားလာေသာအခါ၊ မိုးေရျဖည့္တင္းေပးမွုဳ့သည္လည္း နည္းပါးလာေသာအခါတို႔တြင္ေျမေအာက္္(ေရခိ်ဳ)ေရ
ေအာင္းလြာေရပမာဏေလ်ာ့နဲလာျပီး ေရငန္အလြာကို အျပည့္အ၀ဖိမထားႏိွင္သည္ႏွင့္ အမ်ွေျမေအာက္ေရစီးဆင္းမွဳ့လည္း နည္းပါးလာေပသည္။ ထိုအခါပင္လယ္ေရ၏တြန္းအားေၾကာင့္ ပင္လယ္ေရ(ေရငန္) ႏွင့္ေရခိ်ဳအၾကားတြင္ရိွေသာေရငန္၊ ေရခိ်ဳေရာစပ္ေနေသာေရ၊ (ငန္ျငိျငိေရ(သို႔)၊ နဲနဲငန္ေသာေရ၊ Brackish water)မ်ား ေရခိ်ဳအလြာထဲသို ႔တိုး၀င္လာပါသည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ျခင္းကို ေရငန္တိုး၀င္ျခင္း ဟုေခၚပါသည္။
အျခားေသာနည္းမ်ားျဖင့္ေရငန္တိုးး၀င္ရသည့္အေၾကာင္းအရင္း။။
(၁) ဒီေရအတက္အက်ေၾကာင့္ ေျမေအာက္ေရ(ေရခိ်ဳ) ေအာင္းလြာကိုေနစဥ္ တေျဖးေျဖးျခင္း တိုး၀င္ကာ ေရခ်ိဳအရည္အေသြးယိုယြင္းလာျပီး ေနာက္ဆံုးတေန႔တြင္ ေရငန္၀င္ ေရာက္သြားျခင္း။
(၂) ရာသီဥတု ေဖါက္ျပန္ုျခင္း၊ မိုးေခါင္ျခင္း တို့ေၾကာင့္ ေျမေအာက္ေရ ျပန္လည္ျဖည့္တင္းမူေလ်ာ့နည္းလာျခင္း၊ ေရေငြ႔ျပန္ႏွန္းမ်ားျပားလာျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ ေျမေအာက္ ေရမ်က္ႏွာျပင္ နိမ့္က်ျခင္းေၾကာင့္ ေရငန္၀င္ေရာက္ျခင္း။
(၃) ပင္လယ္ေရ ျမင့္တက္လာျခင္းေၾကာင့္ ပင္လယ္ကမ္းစပ္ အနီးအနားရိွ ေရခိ်ဳေရေအာင္းလြာမ်ားႏွင့္ ပင္လယ္ ႏွင့္ဆက္စပ္ေနသည့္ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား၏ ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာျခင္းႏွင့္ အတူေရတက္ေရက်ဇံုသည္ျမစ္၊ ေခ်ာင္းအထက္ပိုင္းမ်ား စီသို႔ေရာက္ရိွလာျပီး ေရငန္စိမ့္၀င္ျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ ပင္လယ္ကမ္းရုိးတန္းတေလ်ာက္ႏွင့္ ထိုျမစ္ေခ်ာင္း အနီး၀န္းက်င္ရိွေရေအာင္းလြာမ်ား ေရငန္တိုး၀င္ျခင္း။
(၄) ျမိဳ့ျပလူေနရပ္၀ွန္း တိုးခ်ဲလာေသာေၾကာင့္ မိုးေရစိမ့္၀င္စီးဆင္းရာ ေျမေနရာမ်ား ေလ်ာ့နဲလာျခင္း (Recharge Area / zone) နွင့္အတူထိုေနရာမ်ားတြင္ အိုးအိမ္အေဆာက္အဦမ်ား ေဆာက္လုပ္လာသျဖင့္ ေရစိမ့္မ၀င္ႏွိင္သည့္ေျမလြာမ်ားျဖစ္သြားျခင္းေၾကာင့္ ေျမေအာက္ေရခ်ိဳ တျဖည္းျဖည္းေရာ့နည္းလာျပီး ေရငံ၀င္ေရာက္ျခင္း၊ တို႔ျဖစ္ပါသည္။
ထိုအေခ်အေနမိ်ဳးတြင္ စက္ရံုအလုပ္ရံုႏွင့္ အိမ္သံုးစက္ေရတြင္းမ်ားမွေရ ထုတ္ယူသံုးစြဲၾကည့္ေသာအခါ ေရအရည္အေသြးသည္ မူလေရအရည္အေသြးမဟုတ္ေတာ့ေပ။ ေသာက္သံုး၍မရေသာေရျဖစ္ေနေပမည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အေပၚယံေရခ်ိဳမရိွသေလာက္နည္းပါးသြားျပီး ေအာက္ေရငန္အလြာမွေရမ်ားေရခ်ိဳအလြာကိုထိုးေဖါက္၊ ထြက္ရိွလာေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ (အရပ္အေခၚ-ေရငန္လိုက္လာသည္ ဟုစက္ေရတြင္းတူးၾကသူမ်ား ကေခၚေ၀ၚေျပာဆိုၾကပါသည္)။ ေရငံတိုး၀င္ျခင္းသည္ ေျမေအာက္ေရကို ညစ္ညမ္းေစသည့္နည္းတမ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပသြားပါမည္။
ေရးသားသူ - ဦးျမင့္သိန္း Principal Consultant (Freelance) Groundwater & Well Engineering Consultancy and Services
