သဘာ၀တရားျကီးကေတာ့သင္ေပးေနပါတယ္ ……….. ကၽြန္ေတာ္တို ့ကေရာ သင္ယူေနျကရဲ့လား
ေရ ေလာကျကီးအတြက္ စိန္ေခၚမႈေတြ အမ်ားျကီးထဲကမွ အဓိကျပႆနာျကီး(၃)ရပ ္မွာ ေရရွားျခင္း၊ ေရျကီးျခင္းနဲ ့ ေရညစ္ညမ္းျခင္းတို ့ပဲျဖစ္ျကပါတယ္။ ဆယ္စုနွစ္တစ္ခုေက်ာ္ လြန္ျပီးေနာက္ ကမ႓ာလူဦးေရဟာ ႏွစ ္ဆ ေက်ာ္ တိုးတက္လာတာေျကာင့္ ေရသံုးစြဲမႈပမာဏဟာ လည္းတိုးတက္လာခဲ့ပါတယ္။ စဥ္ဆက္မျပတ္ဖံြ ့ျဖိဳးတိုးတက္မႈအတ ြက္ အဓိက စိန္ေခၚမႈက ေတာ့ ဒီေရလိုအပ္ခ်က္ကို သတၲေလာကျကီးအ တ ြက္လည္းထိခို္က္မႈမရွိပဲ လူအားလံုး (အေျခခံလူတန္းစား လူနည္းစု အတ ြက္ပါ) ဘယ္လို လံုေလာက္ေစမလဲ ဆိုတာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ေနာင္အႏွစ္ (၅၀) ေရာက္ရင္ ကမ႓ာလူဦးေရရဲ ့ (၇၅%) ဟာ ျမိဳ ျပမွာေနထိုင္ျကပါလိမ့္မယ္။ အက်ိဳးဆက္ အ ေနနဲ ့က ေတာ့ လူေတ ြရဲ ့ေရလိုအပ္ခ်က္နဲ့သတၲေလာကျကီးကို မပ်က္စီးေစပဲ ျမစ္ေတ ြကို ဘယ္လို စီမံျကမလဲဆိုတာပါပဲ။ ေရရရွိႏိုင္မႈကို ကန္ ့သတ္ထားတဲ့အခ်က္ေတ ြ အမ်ားျကီးရွိပါတယ္။ အဲ့ဒါေတ ြက ေတာ့ ျမိဳ့ျပခ်ဲ ့ထြင္လာမႈ၊ စီးပါြးေရးတိုးတက္လာမႈ၊ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာမႈနဲ ့ တိုးတက္လာတဲ့ လူဦးေရအတ ြက္ အစား အ ေသာက္အမ်ားအျပားထုတ္လုပ္ရျခင္းေတ ြပါပဲ။ ကဲ...... ဒါဆိုကၽြန္ေတာ္တို ့ေတ ြ ေရလိုအပ္ခ်က္ေတ ြကို ဘယ္လို ရွာေဖ ြျပီး ဒီကန္ ့သတ္ခ်က္ေတ ြကို ေျဖရွင္းျကမလဲ။
အရင္ က ေတာ့ က ြ်န္ေတာ္တို ့ဟာ ဒီေရလိုအပ္ခ်က္ကို သဘာ၀ပါတ္၀န္းက်င္ က ေနပဲထုတ္ယူသံုးစ ြဲခဲ့ျကပါတယ္။ တိုးတက္လာတဲ့လူဦးေရအတ ြက္ ဒီေရလိုအပ္ခ်က္ကို ျပည့္မီေအာင္ ပါတ္၀န္းက်င္မွာ ေရပိုက္၊ေရကန္ေတ ြလို အ ေျခခံအ ေဆာက္အဦးေတ ြ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ျကပါတယ္။ အစား အ ေသာက္နဲ ့ေနရာထိုင္ခင္းေတ ြလည္း အမ်ားျကီးလိုအပ္လာတဲ့အတ ြက္ သစ္ေတာေတ ြခုတ္ျပီး စားက်က္ေျမခ်ဲ ့ထ ြင္ခဲ့ျကျပီး က ြန္ကရစ္ အ ေဆာက္အဦးေတ ြျပည္ ့ႏွက္ေနတဲ ့ျမိဳ ့ျပ ေနရာခ်ဲ ့ ထ ြင္ခဲ့ျကပါတယ္။ သဘာ၀တရားျကီး ဘယ္ေလာက္ ပ်က္စီး သ ြားမယ္ဆိုတာ မစဥ္းစားပဲနဲ ့ေပါ့….. ေရလိုအပ္ခ်က္ျပည္ ့မီေအာင္ ေရပိုက္လိုင္းေတ ြ ေဖာက္ျကတယ္၊ ျမစ္ေတ ြကို ပိတ္ျကတယ္၊ဆည္ေတ ြ ေဖာက္လုပ္ျကတယ္။ ေျမ ေအာက္ေရကုန္ခမ္းသ ြားအာင္ ေတာင္ျကားေတ ြ ေရလႊမ္း သ ြားအာင္ ေရ ေတ ြ ညစ္ညမ္းသ ြားအာင္ေတာင္ လုပ္ျပီး လိုအပ္တဲ့ေရပမာဏျပည္ ့မီေအာင္ရွာေဖ ြခဲ့ၾကပါတယ္။
ေကာင္းမ ြန္တဲ့ေရစီမံခန္႔ ခ ြဲမႈကိုေႏွာင့္ယွက္ေနတာေတ ြက ေျမမ်က္ႏွာျပင္ေတ ြကို က ြန္ကရစ္ခင္းတာတစ္ခုတည္းမဟုတ္ပါဘူး။ ကမ႓ာေျမျကီးရဲ ့သက္တမ္းက ႏွစ္ေပါင္းသန္းနဲ ့ခ်ီေနျပီျဖစ္တာေျကာင့္ သူ ့ရဲ ့သဘာ၀နည္းပညာေတ ြကလည္းတိုးတက္ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနည္းပညာေတ ြကို အသံုးျပဳျပီး လူေတ ြအတ ြက္ေရာ သဘာ၀တရားျကီးအတ ြက္ေရာ အဆင္ေျပတဲ ့စဥ္ဆက္မျပတ္ဖံြ ့ျဖိဳးတိုးတက္ႏုိင္တဲ့နည္းပညာေတ ြလည္းရွိလာပါျပီ။ ဥပမာအားျဖင့္ လမ္းတစ္ခုကို က ြန္ကရစ္ အျပည့္မခင္းပဲ သစ္ပင္ေတ ြပါျကားညွပ္စိုက္တဲ့ ဒီဇိုင္းမ်ိဳးသံုးျခင္းေပါ့။ ဒီလို့စဥ္ဆက္မျပတ္ဖံြ ့ျဖိဳးတိုးတက္ႏုိင္တဲ့နည္းပညာေတ ြအသံုးျပဳထားတဲ့ အ ေျခခံအ ေဆာက္အဦးေတ ြ ေဆာက္လုပ္ျခင္းဟာလည္း ေစ်းသက္သက္သာသာနဲ ့ေရလံုျခံဳေရးကို တိုးတက္ေကာင္းမ ြန္လာေစတဲ့နည္းလမ္း တစ္ခုပါပဲ။
ေနာက္ထပ္ အ ေျခခံက်တဲ့နည္းလမ္းတစ္ခုက ေတာ့ သတၲေလာကျကီးကပံ့ပိုးေပးႏုိင္တဲ့ သဘာ၀အရင္းအျမစ္ေတ ြကို လူသားေတ ြအ ေနနဲ ့အလ ြန္အက ြ်ံမသံုးစ ြဲျခင္းပါပဲ....ဒါကို ေယဘူယ်အားျဖင့္ ရွင္းျပရရင္ သဘာ၀သယံဇာတေတြကို ကန္ ့သတ္သံုးစြဲျခင္းေနထိုင္တတ္ျခင္းပါ။
ေရသယံဇာတေတြကို စီမံခန္ ့ခြဲျခင္းအေျကာင္းေဆြးေႏြးရရင္ ကြ်န္ေတာ္တို ့သံုးစြဲေနတဲ့ေရေတြက သတၲေလာကျကီးကပံ့ပိုးေပးႏုိင္တဲ့ ေရအရင္းအျမစ္ပမာဏ ေလာက္နီးပါးမ်ား ျဖစ္ေနျပီလား...... အဲ့ဒါကို သတၲေလာကျကီးကပံ့ပိုးေပးႏုိင္တဲ့ ေရအရင္းအျမစ္ပမာဏ၊ ကမ႓ာ ့လူဦးေရတိုးတက္လာျခင္း၊ လူတစ္ဦးစီသံုးစြဲတဲ ့ေရပမာဏ ဆိုတဲ့ အခ်က္(၃)ခ်က္အေပၚမူတည္ျပီးတိုင္းတာပါတယ္။
ကမ႓ာ ့လူဦးေရတိုးတက္လာျခင္း ဆိုတာဟာ ေရပညာရွင္ေတြအေနနဲ ့ကန္ ့သတ္လို ့ေတာ ့မရေပမယ္ ့သတၲေလာကျကီးကပံ့ပိုးေပးႏုိင္တဲ့ ေရအရင္းအျမစ္ပမာဏ နဲ ့ လူတစ္ဦးစီသံုးစြဲတဲ ့ေရပမာဏအေပၚ အရမ္းကို အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္။ သတၲေလာကျကီးကပံ့ပိုးေပးႏုိင္တဲ့ ေရအရင္းအျမစ္ထုထည္ဟာ အလြယ္တကူထုတ္ယူသံုးစြဲႏိုင္မႈနဲ ့ေရအရည္အေသြးေပၚလည္း မူတည္ေနပါတယ္။ ကမ႓ာေပၚမွာရွိတဲ့ေရပမာဏက ကန္ ့သတ္ခ်က္တစ္ခုေလာက္ပဲရွိတဲ့အျပင္ အဲ့ေရပမာဏကလည္း ေရအရည္အေသြး ညံ့ဖ်င္းမႈေတြေျကာင့္ေလ်ွာ့ခ်ခံေနရပါတယ္။
ေရအရင္းအျမစ္ကာကြယ္ေရးမဟာဗ်ဴဟာမ်ား
ေဂဟစနစ္ပ်က္စီးျခင္းေၾကာင့္ Ecosystem Serviceမ်ား မလုပ္ေဆာင္နိုင္ေတာ့ပဲ ေဂဟစနစ္စြမ္းေဆာင္ရည္က်ဆင္းလာေတာ့တယ္။ ၄င္းေဂဟစနစ္ပ်က္စီးျခင္းသည္ပင္လွ်င္ ေရႀကီးေရလ်ွံျခင္း၊ ေရရွားပါးျခင္း စေသာ အစြန္းေရာက္ေရျပသနာမ်ားႏွင့္ ေရနွင့္ဆိုင္ေသာ ျပသနာတို ့၏ အဓိကအရင္းအျမစ္ျဖစ္ပါတယ္။ သစ္ေတာမ်ား၊ ေရေ၀ေရလဲေဒသမ်ား၊ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား၊ ေရလ်ွံတြင္းမ်ားႏွင့္ ေျမႀကီးတို ့ကလည္း ေရသံသရာလည္ျခင္းတြင္ အဓိကအခန္းက႑မ်ားအျဖစ္ပါ၀င္ေနပါတယ္။ အဆိုပါေရသံသရာလည္ေသာ စနစ္ႀကီး ညစ္ညမ္းသြားေသာအခါသို ့မဟုတ္ ပ်က္စီးသြားေသာအခါ ေျမေအာက္ေရျဖည့္တင္းမႈ၊ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားတြင္ သိုေလွာင္ထားေသာေရပမာဏလည္းေလ်ာ့က်သြားျပီး လူသားတို ့အသံုးျပဳေသာေရပမာဏအတြက္လည္း ျပည့္မွီျခင္းမရွိေတာ့ေခ်။ အနည္က်ျခင္းႏွင့္ ဓါတ္ေျမၾသစာမ်ားေၾကာင့္ ညစ္ညမ္းျခင္းတို ့ကိုေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္သည့္ မဟာဗ်ဴဟာမ်ားမွာ သစ္ေတာမ်ားကိုကာကြယ္ျခင္း၊ သစ္ေတာမ်ားျပန္လည္စိိုက္ပ်ိဳးျခင္းႏွင့္ ေကာက္ပဲသီးႏွံ (Cover Crop) မ်ားစိုက္ပ်ိဳးျခင္းတို ့ပင္ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုမဟာဗ်ဴဟာမ်ားကို လက္ေတြ ့အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ ေရဆိုးေရညစ္သန္ ့စင္ရန္ ကုန္က်မည့္ေငြပမာဏကိုလည္း ေလ်ွာ့ခ်နိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရေ၀ေ ေရလဲေဒသမ်ား
ေရေ၀ေရလဲေဒသမ်ားသည္ အနည္အနွစ္မ်ားကို အနည္ထိုင္ေစျခင္း၊ အညစ ္အ ေၾကးမ်ားကို ဖမ္းေပးျခင္းႏွင့္ ဓါတ္ေျမၾသစာမ်ားကို ျပန္လည္အသံုးျပဳျခင္း တို ့ျဖင့္ေရအရည္အေသြးကို ျမွင့္တင္ေပးပါသည္။ ေရညစ္ညမ္းေနေသာေနရာမ်ားတြင္ သဘာ၀ေဂဟစနစ္ကိုထိန္းသိမ္းေပးျခင္းႏွင့္ လူလုပ္ေဂဟစနစ္မ်ား ေဆာက္လုပ္ျခင္းျဖင့္ေရအရည္အေသြးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။ ျမိဳ ့ျပေဒသမ်ားတြင္ မိုးေရႀကီးျခင္းႏွင့္ စြန္ ့ပစ္ေရမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားကိုေလ်ွာ့ခ်ေပးႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ေရေ၀ေရလဲေဒသမ်ားကိုုျပဳလုပ္ထားေလ့ရွိပါတယ္။ဒီလို သဘာ၀ေရေ၀ေရလဲေဒသေတြေရာ လူလုပ္ေရေ၀ေရလဲေဒသေတြေရာက ေဆး၀ါးေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေရမွာေပ်ာ္၀င္ေနတဲ့အညစ္အေၾကးေတြကို ဖယ္ထုတ္သန္ ့စင္ေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ အျခားေသာနည္းလမ္းေတြထက္လည္း ပိုျပီးအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္။ သဘာ၀ေရေ၀ေရလဲေဒသမ်ား၊ ေျမႀကီးစိုထိုင္းဆႏွင့္ ေျမေအာက္ေရကိုထိေရာက္စြာျဖည့္တင္းမႈမ်ားသည္ ေရပမာဏသိုေလွာင္မႈတိုးျမွင့္ျခင္းႏိုင္ရန္အတြက္ ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ျမဲေသာ နည္းလမ္းျဖစ္သည့္အျပင္ အေျခခံအေဆာက္အဦးျဖစ္ေသာ ဆည္မ်ားတည္ေဆာက္ျခင္းထက္လည္း ေစ်းသက္သာေသာ နည္းလမ္းျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၅၀တြင္ ကမ႓ာ့ေရလိုအပ္ခ်က္သည္ သံုးဆခန္ ့ျမင့္တက္လာမည္ဟုခန္ ့မွန္းရပါတယ္။ သို ့ေသာ္လည္း ကြ်န္ေတာ္တို ့က လက္ရွိေရလိုအပ္ခ်က္ကို ျပည္ ့မွီႏိုင္ေအာင္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားမွေရကို အဆမတန္ထုတ္ယူသံုးစြဲေနရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဆည္မ်ားတည္ေဆာက္ျခင္း၊ ေရပိုက္လိုင္းမ်ားသြယ္တန္းျခင္း၊ ကမ္းရိုးတန္းေဒသမ်ားတြင္ ေရငန္မ်ား စိမ့္၀င္လာသည္အထိ ေျမေအာက္ေရထုတ္ယူသံုးစြဲမႈျခင္းတို ့ျဖင့္ လက္ရွိေရလိုအပ္ခ်က္ကို ျပည့္မီေအာင္ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားကို ထုတ္ယူသံုးစြဲေနရပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို ့ဟာအခ်ိန္အေတာ္ၾကာအထိ အဓိကအေရးႀကီးတဲ့ သဘာ၀တရားႀကီးကို ေမ့ေလ်ာ့ထားျပီး လူလုပ္အေဆာက္အဦးေတြျဖစ္တဲ့ ဆည္ေျမာင္း၊တာ၊တမံေတြ တည္ေဆာက္ျပီး ေရလိုအပ္ခ်က္ကို ျပည့္မီေအာင္ ႀကိဳးစားေနခဲ့မိပါတယ္။ ခုခ်ိန္မွာေတာ့ အဲ့အေတြးအေခၚေတြကို ေျပာင္းလဲဖို ့အခ်ိန္တန္ပါျပီ။
စဥ္ဆက္မျပတ္ဖံြ ့ျဖိဳးတိုးတက္ႏုိင္တဲ့နည္းပညာေတြ အသံုးျပဳထားတဲ့ အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ား
စဥ္ဆက္မျပတ္ဖံြ ့ျဖိဳးတိုးတက္ႏုိင္တဲ့နည္းပညာေတြ အသံုးျပဳထားတဲ့ အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြဆိုတာဟာ သဘာ၀တရား၊သဘာ၀နည္းပညာ ဒါမွမဟုတ္ သဘာ၀နည္းပညာနဲ့ ေခတ္မီနည္းပညာကို ေပါင္းစပ္ထားေသာ နည္းလမ္းကို အေျခခံျပီးေဆာက္လုပ္ထားတဲ့ အေဆာက္အဦးေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ သဘာ၀ နည္းပညာသံုးထားတဲ့ အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမိဳ ့ျပေတြမွာအစိမ္းေရာင္အေဆာက္အဦးမ်ားကို အထိမ္းအမွတ္အေဆာက္အဦးမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးျခင္းဟာလည္း စဥ္ဆက္မျပတ္ဖံြ ့ျဖိဳးတိုးတက္ႏုိင္တဲ့နည္းပညာေတြကို ပိုမိုအသံုးျပဳဖို ့အားေပးျခင္းတစ္မ်ိဳးပါပဲ။ ဒီစဥ္ဆက္မျပတ္ဖံြ ့ျဖိဳးတိုးတက္ႏုိင္တဲ့နည္းပညာေတြကို စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ အသံုးျပဳျခင္း၊ စက္ရံု အလုပ္ရံုမ်ား တည္ေဆာက္ရာတြင္ အသံုးျပဳျခင္းဟာလည္း ေရလံုျခံဳေရးကို သဘာ၀နည္းပညာကိုအသံုးျပဳျပီး ျမွင့္တင္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အစိမ္းေရာင္နည္းပညာနဲ ့အညိဳေရာင္နည္းပညာေတြ ေပါင္းစပ္ျပီး အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ားကို ေဆာက္လုပ္ျခင္းဟာ ေငြကုန္ေၾကးက်သက္သာေစတဲ့အျပင္ စြန္ ့စားမႈမ်ားကိုလည္းေလ်ွာ့ခ်ေပးနိုင္ပါတယ္။ ျမိဳ ့ျပတြင္ အစိမ္းေရာင္အေဆာက္အဦးမ်ားေဆာက္လုပ္ျခင္းျဖင့္ ေရရရွိမႈမ်ားျပားေစျခင္း၊ ေရအရည္အေသြးေကာင္းမြန္လာျခင္း၊ ေရႀကီးေရလွ်ံျခင္းႏွင့္ ေရရွားပါးျခင္းမ်ားကိုေလ်ွာ့ခ်ေပးျခင္း အစရွိတဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ရလဒ္ေတြကို ရရွိေစပါတယ္။
အဆင့္ျမင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး နည္းပညာမ်ား
ေရကို ထိထိေရာက္ေရာက္သံုးျပီးအနာဂါတ္မွာ တိုးတက္လာမယ့္ အစားအစာလိုအပ္ခ်က္ကို ျပည့္မီဖို ့ အတြက္ စိုက္ပ်ိဳးေရးနည္းပညာေတြဟာ အရမ္းကို အေရးပါပါတယ္။ ေျမအေျခအေနထိန္းသိမ္းျခင္း၊ ေျမဆီလႊာမပ်က္စီးေအာင္ထိန္းသိမ္းျခင္း၊ သီးႏွံမ်ား ရာသီအလိုက္ သီးထပ္စိုက္ပ်ိဳးျခင္း စသျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို ထိန္းသိမ္းျခင္းဟာ စဥ္ဆက္မျပတ္ဖံြ ့ျဖိဳးတိုးတက္ေသာ အစားအေသာက္ထုတ္လုပ္မႈနည္းလမ္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေဂဟစနစ္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္ေတြက ျပင္းထန္ျပီးေကာင္းမြန္တဲ့ရလဒ္ေတြကို ရရွိေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေဂဟစနစ္ကို ထိခိုက္မႈေတြကိုလည္း သိသိသာသာ ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။
Gilbert F. Houngbo( Chair of UN-Water) ကဒီလိုေျပာဖူးပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို ့ေတြဟာ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာအထိ ေရစီမံခန္ ့ခြဲမႈေကာင္းမြန္ဖို ့ လူသားေတြတည္ေဆာက္ထားတဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အဦးေတြကိုပဲ အားကိုးေနခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳးေတြေၾကာင့္ ပဲ ကြ်န္ေတာ္တို ့ဟာ သဘာ၀နည္းပညာေတြနဲ ့ကင္းကြာလာခဲ့ၾကပါတယ္။ ၂၀၃၀ ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ျမဲေသာ ဖံြ ့ျဖိဳးေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ား အစီအစဥ္ကို စတင္က်င့္သံုးလာတာ သံုးႏွစ္ရွိျပီျဖစ္တာေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို ့ဟာ သဘာ၀ကို အေျခခံတဲ့ နည္းလမ္းေတြကို အသံုးျပဳျပီး ေရစီမံခန္ ့ခြဲမႈလိုအပ္ခ်က္ေတြကို ေအာင္ျမင္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ဖို ့လိုအပ္လာျပီပဲျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို ့ဟာ နည္းလမ္းေတြကို တစ္ခုျပီး တစ္ခုလိုက္ေရြးခ်ယ္ေနဖို ့မလိုပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ သဘာ၀နည္းပညာေတြနဲ ့ လူလုပ္အေဆာက္အဦးေတြၾကား အတင္းလိုက္ျပီးဆက္စပ္ေပးေနဖို ့မလိုပါဘူး။ အေျခအေနတိုင္းအတြက္ သဘာ၀တရားနဲ ့လူလုပ္အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြက မ်ွေျခတစ္ခုကို ထိန္းထားႏုိင္ဖို ့ပဲလိုတာပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို ့လူသားေတြက ကြ်န္ေတာ္တို ့ရဲ ့ေရလိုအပ္ခ်က္ကို ေျဖရွင္းနိုင္ဖို ့နည္းလမ္းေတြ ရွိျပီးသားပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို ့့အတြက္ တကယ္လိုအပ္ေနတာကေတာ့ အဲ့ေျဖရွင္းတဲ့နည္းလမ္းေတြမွာ သဘာ၀နည္းပညာကို ထည့္သြင္းအသံုးခ်ဖို ့ပဲျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
Translated by Yin Mon Aung
Source Link: International Water Association: Nature is teaching........ Are we learning?